Historia muzeum
Pomysł utworzenia w Pruszkowie placówki muzealnej pojawił się na początku lat 70. zeszłego stulecia, a inicjatorem przedsięwzięcia był ówczesny konserwator zabytków na województwo warszawskie – Stefan Woyda. Na przełomie lat 60. i 70. XX wieku odkrył on tzw. Mazowieckie Centrum Metalurgiczne. To odkrycie dało bezpośredni impuls do powstania muzeum – stosowne zaplecze instytucjonalne było konieczne do rozpoczęcia zaawansowanych badań archeologicznych nad tym fenomenem i jego popularyzacji. Pruszków nieprzypadkowo wybrano na lokalizację siedziby. Miasto znajduje się bowiem w centrum obszaru, na którym w starożytności funkcjonował ośrodek metalurgii żelaza. Istotnym argumentem „za” była też życzliwość mieszkańców oraz daleko idąca pomoc ze strony ówczesnych włodarzy miasta, którzy m.in. udostępnili na siedzibę muzeum XIX-wieczną oficynę dworu Potulickich. Placówka otwarta została 1 czerwca 1975 roku. Na stanowisko dyrektora powołano Stefana Woydę, który pełnił tę funkcję ponad trzy dekady. Od roku 2006 Muzeum kieruje Dorota Słowińska-Kamasa.
W 1991 roku otwarta została pierwsza wystawa stała „Czas żelaza. Mazowieckie Centrum Metalurgiczne z epoki Imperium Rzymskiego”. W roku 2014, po generalnym remoncie budynku Muzeum, zastąpiła ją ekspozycja „Przedświt – Mazowieckie Centrum Metalurgiczne z przełomu er”. Obie zostały ciepło przyjęte przez odwiedzających, o czym świadczą przyznane nagrody i wyróżnienia.
Działalność Muzeum od momentu jego utworzenia opiera się na trzech filarach: naukowym, inwentaryzacyjnym i edukacyjno-popularyzatorskim. Pierwszy obejmuje badania naukowe (archeologiczne) nad przeszłością Mazowsza; drugi – opiekę nad bogatymi zbiorami pozyskanymi m.in. podczas licznych kampanii wykopaliskowych; trzeci – szeroko rozumianą popularyzację dziedzictwa kulturowego (Edukacja, Artefakty).